Aanstekelijk succes van Child Labour Free zones in Oeganda

In een ‘Child Labour Free zone’ bestaat geen kinderarbeid. Dit klinkt utopisch, maar het werkt écht. Een succesvol voorbeeld is Kitubulu Village, in Oeganda. Met dank aan de bewoners in het dorp zijn honderden kinderen gestopt met werken. Door te leren en een diploma te halen, werken de kinderen nu zélf aan een betere toekomst.

“Elke dag, van 7 uur ’s ochtends tot 8 uur ’s avonds, werkte ik in een restaurantje, ik was altijd moe en voelde me slecht.”Zahara Abdulkarim (15) woont in Kitubulu Village, aan de kust van het machtige Victoriameer. Zoals veel leeftijdsgenootjes verrichtte ze  kinderarbeid. Met goedkeuring van haar oma, die voor Zahara en nog een hele rij kleinkinderen zorgt.

Sinds kort gaat Zahara weer naar school. Haar dorp is namelijk een Child Labour Free zone’. Child Labour Free zones zijn plekken waar geen kinderarbeid bestaat. Binnen zo’n zone is iedereen - ouders, werkgevers, kinderen, leraren, overheidsinstanties - ervan overtuigd dat kinderen niet horen te werken, maar recht hebben op voltijds regulier dagonderwijs. Kinderarbeid is namelijk niet zozeer het gevolg van armoede, maar bestaat vooral vanwege vastgeroeste opvattingen, sociale onrechtvaardigheid en politieke onwil.

Drop-outs

Visser Kitaka Daudi (32) is een van de dorpscomitéleden die zich hard maakt voor het uitbannen van kinderarbeid in Kitubulu Village. “Vroeger was ik zelf een drop-out, ik ging niet naar school en was al heel jong een fisherboy. Dat zijn jongetjes die hier voor een habbekrats vis verzamelen bij het Victoriameer, als de vissers ’s nachts terugkeren met hun vangst. Toen ik zelf visser werd, gaf ik ook altijd wat geld aan deze fisherboys. Maar door het werk van de organisatie Kids in Need raakte ik ervan overtuigd dat die jongetjes terug naar school moesten. Nu hou ik ze als comitélid in de gaten; ik bezoek de jongens thuis en praat ook met hun ouders. Op eentje na gaan ze nu allemaal naar school.”

Geld komt later

“Dankzij de Child Labour Free zone in Kitubulu Village hebben wij 272 nieuwe leerlingen uit dit dorp verwelkomd”, zegt Ssimba Moses. Hij is hoofd van de Entebbe-basisschool. “Veel van die kinderen zijn wezen, en noodgedwongen al op heel jonge leeftijd gaan werken; ze hadden geen ouders die ze stimuleerden om onderwijs te volgen, of geld voor een schooluniform, boeken en pennen. Deze drop-outs zijn geïdentificeerd, en aangemoedigd om tóch naar school te gaan. Nu is het onze taak om ze ervan te overtuigen op school te blijven en láter aan geld te denken.”

Toekomstige leiders

Moses en zijn lerarenteam werken hard om de leerlingen uit Kitubulu Village binnen boord te houden. “In de les en tijdens speciale projecten laten we zien dat de school de beste plaats voor ze is. Door te leren en een diploma te halen, werken de kinderen zélf aan een betere toekomst. We geven ze ook voorbeelden van succesvolle oud-leerlingen uit hun dorp, zoals de dokter of de leden van het dorpscomité. Dat overtuigt ze! En tijdens vakanties organiseren we extra activiteiten, zoals leiderschapstraining. Op onze school lopen nu al goede toekomstige leiders rond.”